Akwarium na dobry początek
Decydując się na akwarium, nie wystarczy kupić zbiornik, rybki i rośliny.
Przede wszystkim akwarystyka wymaga planowania i przemyślenia, przecież musimy
stworzyć takie środowisko, aby wszystkie organizmy funkcjonowały w nim we
wzajemnej symbiozie. Zarówno ryby, jak i rośliny powinny mieć zapewnione
doskonałe miejsce do życia oraz rozwoju. Niestety, szczególnie początkującym
pasjonatom, akwarium może sprawić kłopot. Na szczęście są skuteczne sposoby, aby
je rozwiązać.
DOBRE MIEJSCE Akwarium powinno być ozdobą
pokoju, jednak wybierając na nie miejsce, musimy kierować się również względami
bezpieczeństwa. Zbiornik wypełniony wodą to duży ciężar (1 l wody to ok. 1 kg +
szkło, podłoże, kamienie itd.), dlatego upewnijmy się, że stanowisko wytrzyma
takie obciążenie, warto ubezpieczyć mieszkanie przed zalaniem. Szafka pod akwarium powinna być nie tylko
solidna, ale także mieć odpowiednią wysokość, abyśmy z łatwością przeprowadzali prace porządkowe – np.
przycinanie roślin czy wymianę wody. Co ważne, akwarium powinno znajdować się z dala od grzejników centralnego ogrzewania oraz od okien, gdyż ciepło i światło
słoneczne przyspiesza rozwój glonów oraz stać w spokojnym miejscu, ponieważ duży
ruch stresuje ryby.
DOBRANY ZBIORNIK Na rynku dostępne są akwaria o różnych kształtach i rozmiarach – dobierzemy więc odpowiednie zarówno do aranżacji
oraz wielkości pokoju, jak i naszych możliwości finansowych. Pamiętajmy, że
zbiornik nie może być zbyt mały. Każda ryba musi mieć odpowiednią ilość miejsca do życia. W małym akwarium możemy hodować krewetki, ślimaki lub zrobić np.
dekoracyjną kompozycję roślinną. Może to niektórych zdziwić, ale kupno kuli i hodowla w nich rybek nie jest najlepszym pomysłem, gdyż w takim zbiorniku m.in.
nie następuje właściwa wymiana powietrza, woda szybko się brudzi, nie ma jak umieścić filtra oraz grzałki, a ryby mają mało miejsca i bardzo szybko się męczą.
Możemy za to kupić cały zestaw akwarystyczny, czyli akwarium proste lub
profilowane razem z pokrywą, oświetleniem, filtrem i grzałką. Każdy element
zestawu możemy także dobrać indywidualnie, dostosowując do własnych potrzeb.
DŁUGIE DOJRZEWANIE Gdy zbiornik stanie już na
miejscu, chcielibyśmy zachwycać się rybkami, ale z zakładaniem akwarium nie
należy się spieszyć. Zaczynamy od zalania go wodą i czekamy, aż zbiornik
dojrzeje, może to trwać nawet kilka tygodni. W filtrze muszą zasiedlić się pożyteczne kolonie bakterii, które
przekształcają amoniak w mniej szkodliwe związki azotu. Dopiero po tym czasie
możemy dodawać ryby i inne żywe organizmy. Podczas procesu dojrzewania należy oświetlać
akwarium – zaczynamy od 4-5 godzin w pierwszym tygodniu, co tydzień czas wydłużamy o godzinę, aż do momentu, gdy lampy będą włączone 10-12 godzin dziennie. O tym,
czy woda nadaje się już do zarybienia, dowiemy się, badając ją – możemy do tego
celu wykorzystać np. testy paskowe lub kropelkowe.
Krok po kroku Gdy mamy skompletowany niezbędny
sprzęt, możemy zabrać się za zakładanie akwarium.Myjemy dokładnie zbiornik –
nie używajmy żadnych detergentów, wystarczy woda i gąbka. Kilkukrotnie przepłukujemy
żwirek – dobrze jest sparzyć go wrzącą wodą. Podłoże układamy na dnie i lekko
ubijamy. Nalewamy wodę do akwarium – woda z kranu będzie odpowiednia. Do ścianek
mocujemy filtr, grzałkę i termometr – zanim uruchomimy te urządzenia, sprawdźmy
czy są w całości zanurzone w wodzie, jeśli nie, to dolejmy wodę. Zakładamy pokrywę. Pozostawiamy na 2-3 dni akwarium w spokoju. Przez ten czas woda zrobi się
czysta i odpowiednio ciepła. Sadzimy rośliny – przed umieszczeniem ich w żwirku
usuwamy obumarłe listki i korzonki. Po 4-6 tygodniach wpuszczamy do akwarium
rybki.
PODŁOŻE DO AKWARIUM Dobieramy je do charakteru
zbiornika i gatunków hodowanych ryb – dostępnych jest wiele typów materiałów. Zazwyczaj stosuje się kombinację kilku
rodzajów podłoża naturalnego o różnej granulacji (np. żwir, piasek, kamienie) z podsypką (nawozem do roślin). Takie rozwiązanie
zapewnia dobry przepływ wody w podłożu, nie doprowadzi do jego zbicia i będzie
zapobiegać tworzeniu się stref beztlenowych. Warstwa podłoża ma zazwyczaj grubość
4-7 cm, co umożliwia zakorzenienie się roślin, ponadto rybki nie dogrzebią się
do dna. Bardzo często, aby uzyskać dobry efekt wizualny, miesza się typy podłoża w różnych sekcjach akwarium. Na przykład tam, gdzie wsadzamy rośliny, stosujemy
pod nie żyzne podłoże, a z przodu żwirek i piasek, niezbędne są oczywiście
separatory, m.in. kamyki. Zadbajmy również o to, aby podłoże ułożone było z lekkim spadkiem – pomaga to w jego czyszczeniu z gromadzącego się mułu.
PODWODNY ŚWIATRośliny
nie tylko pełnią funkcję dekoracyjną, ale są bardzo ważnym elementem wodnego
ekosystemu. Odpowiadają za utrzymanie równowagi biologicznej w akwarium – w procesie fotosyntezy pobierają szkodliwy dwutlenek węgla, produkują tlen, a ponadto pochłaniają odchody zwierząt, produkty rozkładu pokarmu dla rybek i inne obumarłe cząstki. Gdy jest dużo roślin,
rybki mają zapewnione bezstresowe warunki życia, mają się gdzie schować przed „współlokatorami”.
To, jakie rośliny posadzimy, zależy od naszych
preferencji, ale zawsze należy stosować się do zasady: niskie z przodu, wysokie z tyłu zbiornika. Oczywiście w akwarium nie może zabraknąć rybek, ich dobór również
zależy od naturalnych wymagań zwierząt oraz wielkości i typu zbiornika. Na przykład w akwariach naturalnych, gdzie
nacisk kładzie się na wygląd, ładnie będą prezentować się ławice małych rybek – akwarium będzie wydawać się bardziej przestrzenne i większe niż w rzeczywistości. Na pewno nie sprawdzą się w tym przypadku rybki kopiące w podłożu
czy podgryzające rośliny. Natomiast krewetki są mile widziane. Ozdobą akwarium mogą
być same rośliny i ryby. Atrakcyjnie wyglądają także korzenie, kamienie czy
ciekawe tło. Pamiętajmy jednak, aby
dekoracje nie miały ostrych krawędzi, które mogłyby skaleczyć rybki.
CZYSTO...Decydując
się na hodowlę rybek, musimy zapewnić odpowiednią filtrację wody w akwarium.
Podczas tego procesu filtr mechaniczny
wychwytuje większe zanieczyszczenia ze zbiornika. Bez niej szybko rozwiną się glony, a parametry wody ulegną pogorszeniu,
co może skutkować nawet utratą ryb i roślin. W małym akwarium możemy zastosować
wewnętrzne oraz zewnętrze filtry kaskadowe. Natomiast do większych zbiorników
często wybierane są filtry kubełkowe. W przypadku największych akwariów z dużą
populacją ryb dobrym rozwiązaniem będą filtry zewnętrzne przelewowe. Produkty przemiany materii usuwamy również
poprzez częściową podmianę wody. Pochłanianie
azotanów, metali i dwutlenku węgla wspomagają rośliny akwariowe.
...CIEPŁO… Woda w akwarium powinna mieć
temperaturę 23-26oC. Przed kupnem grzałki sprawdźmy,
jaką temperaturę preferują wybrane rybki i rośliny – najlepiej, aby pochodziły z jednej strefy klimatycznej. Inne urządzenia zamontowane w akwarium, np. filtr
czy oświetlenie, będą podwyższać temperaturę wody – weźmy to pod uwagę,
dobierając moc grzałki. ...
...I JASNO Dobór oświetlenia zależy od
rodzaju zbiornika. W akwarium słodkowodnym – szczególnie w przypadku akwarium
roślinnego – najważniejszy jest zakres widmowy świetlówki czy lampy LED. Światło
jest niezbędne roślinom do procesu fotosyntezy. Najlepsze przyrosty i wybarwienie roślin uzyskuje się, stosując widmo o długości fali 400-460 nm (barwa niebieska) i 620-680 nm, do nawet 720 nm (barwa
czerwona). Oczywiście ważna jest również ilość światła i jego barwa, czyli to,
co widzi ludzie oko – przecież akwarium jest także dekoracją. Natomiast w przypadku akwarium morskiego większe znaczenie ma temperatura barwowa światła.
Odpowiednio dobrane światło umożliwi prawidłowy przebieg procesów fizykochemicznych w wodzie, zapewniając w ten sposób stabilne warunki biologiczne. Pamiętajmy, że
świetlówki i lampy LED wymagają zasilania, musimy je także zamontować. Lampa
LED z kompletnym zasilaczem może być od razu zamocowana w pokrywie
akwarystycznej lub na bokach akwarium. W przypadku wyboru świetlówki T5 czy T8 musimy
zaopatrzyć się w belkę lub oprawę zwieszaną nad akwarium bądź w pokrywę z oprawkami i odpowiedni statecznik. Co ważne, oświetlenie akwarium powinno być włączone
przez ok. 10 godzin – nie może świecić przez całą dobę!
CO JESZCZE SIĘ PRZYDAOdpowiednią
ilość tlenu w wodzie zapewni montaż pompki akwariowej z rurką i kostką napowietrzającą. Powoduje ona ruch wierzchniej warstwy wody zwiększając wymianę
gazową, dzięki czemu woda zawiera większą ilość tlenu, a mniej dwutlenku węgla.
Zaopatrzmy się także w termometr, siatkę do odłowu ryb,
odmulacz, czyścik do szyb akwariowych, testy do wody, preparaty do uzdatniania
wody, nawóz dla roślin akwariowych i oczywiście pokarm dla rybek.