Beton architektoniczny na elewacji

Kojarzący się jeszcze do niedawna z brakiem wykończenia materiał zyskuje na popularności. Przekroczył granice budynków użyteczności publicznej, przenikając do budownictwa mieszkaniowego, gdzie również przestał być materiałem zarezerwowanym jedynie do designerskich projektów architektonicznych. Dzieje się tak również za sprawą jego dostępności – łatwo dostaniemy dzisiaj gotowe prefabrykowane płyty z betonu architektonicznego, które bez trudu układa się na elewacji. Materiał ten doskonale łączy się z drewnianą okładziną, tynkiem, stalą i naturalnym kamieniem.   Jaki beton architektoniczny na elewacjeZróżnicowany skład i wiele technologii wytwarzania betonu architektonicznego sprawiają, że na rynku znajdziemy różne produkty o tej samie nazwie. W zależności od zabiegów technologicznych stosowanych u danego producenta i od metody formowania płyt, uzależniona jest ich struktura, właściwości i parametry techniczne decydujące o wytrzymałości, trwałości czy efektach estetycznych betonu. Beton architektoniczny to beton klasy nie niższej niż C 30/35, od standardowego odróżniają go głównie walory estetyczne. Dzięki stosowaniu specjalnych form, podczas produkcji uzyskuje się dowolne wzory i faktury, a barwniki pozwalają otrzymać różnorodne barwy. Czy każdy beton architektoniczny można stosować na elewacje domu? W składzie mieszanek betonów architektonicznych tradycyjnych nie stosuje się włókien wzmacniających albo są to włókna polimerowe, bazaltowe czy też stalowe. Tego rodzaju wzmocnienia nie przenoszą znacznych naprężeń, pełnią jedynie rolę wzmocnienia pierwszej fazy wiązania mieszanki. Ponadto zastosowanie do produkcji betonu architektonicznego kruszyw różnych frakcji (wielkości), taniego piasku rzecznego i żwirów o niższej zawartości kwarcu obniża parametry wytrzymałościowe oraz stabilność procesu wiązania i kolorów betonu architektonicznego. Te rodzaje betonu architektonicznego można stosować do wykończenia wnętrz, niestety nie nadają się one do stosowania na elewacji, gdzie materiały narażone są na działanie zmiennych i niekorzystnych warunków atmosferycznych, promieniowanie UV. Muszą mieć one niską nasiąkliwość, być mrozoodporne i niepalne, odznaczać się trwałością koloru i wysoką wytrzymałością na uszkodzenia mechaniczne. Najlepsze parametry wytrzymałościowe pełnią mieszanki betonowe z dodatkiem włókien szklanych – taki beton ma wysoką wytrzymałość na zginanie, rozciąganie oraz mrozoodporność i odporność na promieniowanie UV. Płyty betonowe na elewację budynku mają ponadto wyższe parametry odporności na mróz i wodę niż płyty stosowane do wnętrz. Beton GRC (zamiennie używana jest także nazwa GFRC) jest wykorzystywany między innymi do produkcji płyt elewacyjnych, które dzięki dodatkowi włókna szklanego są lekkie i wytrzymałe, płyty mogą też mieć różną fakturę i zróżnicowane kształty. Beton zbrojony włóknem szklanym można barwić w masie, dzięki czemu oferowany jest w bardzo szerokiej palecie barw. Smugi i przebarwienia, które są widoczne, podkreślają ich surowy charakter. Należy też pamiętać, że tylko odpowiednio zaimpregnowany materiał jest odporny na zarysowania, wysoką temperaturę, działanie wody i warunki pogodowe – wielu producentów dodaje środki impregnujące do mieszanki już w fazie produkcji, mogą być one też fabrycznie pokryte powłoką hydrofobową. Formaty i kolory płyt – co oferują producenci?Technologia produkcji pozwala uzyskać płyty o dowolnej wielkości i kształcie, więc możliwości aranżacyjne są praktycznie nieograniczone. Do projektów indywidualnych, gdzie niezbędne są płyty o nietypowych wymiarach niezbędne może być ich wykonanie na zamówienie. Standardowe są dostępne na rynku często od ręki – w marketach budowlanych, hurtowniach i bezpośrednio u producentów. Najbardziej popularne wymiary płyt stosowanych na elewacji domu to 120 x 60, 60 x 90 oraz 100 x 50 cm – płyty o tych wymiarach układa się najczęściej poziomo, uzyskując tym samym modny horyzontalny układ linii na elewacji. Tam, gdzie zaprojektowany jest pionowy układ elementów najczęściej jest on uzyskiwany przez ułożenie płyt o wymiarach 30 x 60 i 40 x 80 cm. Stosuje się również płyty w kształcie kwadratu o różnych wymiarach. Producenci betonu architektonicznego oferują także płyty o wymiarach ustalanych indywidualnie. Standardowa grubość płyt z betonu architektonicznego stosowanych na elewacji to 18 mm.Estetykę betonu najlepiej oddaje kolor jasno szary, ale niemal w każdej ofercie znajdziemy płyty w bogatej palecie odcieni szarości – od bardzo jasnej, bielonej szarości przez grafity do niemalże czarnego antracytu. O efektach estetycznych decyduje również porowatość płyt. Zależy ona od ilości porów w strukturze betonu. Naturalna porowatość betonu występuje wtedy, gdy sięga on 15-20%. Beton jest mało porowaty, jeśli liczba porów sięga 5%, a wyraźnie porowaty przy zawartości porów na poziomie 70%. Systemy montażu płyt betonowych na elewacjiWadą płyt z betonu architektonicznego jest ich waga – duże mogą ważyć nawet ponad 50 kg, więc ważne jest zastosowanie solidnego mocowania. Płyty betonowe przygotowane w formie specjalnych paneli zawiesza się na zamocowanych w murze profilach metalowych, zachowując odpowiednią, wskazaną przez producenta odległość między murem a panelem betonowym. Po wyregulowaniu miejsca położenia płyt przykręca się je do profili. Płyty z betonu architektonicznego można też mocować na elewacji przy pomocy kleju zalecanego przez producenta płyt, uzyskując gładkie łączenia, fugi lub imitacje szalunkowania. Beton architektoniczny – materiał z potencjałemPrzyczyna popularności betonu architektonicznego tkwi nie tylko w utrzymującej się od kilku sezonów modzie na różne odcienie szarości, ale także w ogromnym potencjale estetycznym tego materiału. Beton architektoniczny to odmiana betonu dekoracyjnego, nie trzeba go przykrywać tynkiem ani innymi powłokami wykończeniowymi. Jest to materiał o gładkiej powierzchni, z widoczną warstwą strukturalną, porowatą. Surowy minimalistyczny wygląd betonowych płyt wpisuje się w główne nurty nowoczesnych trendów architektonicznych bazujących na prostocie bryły, geometrii form oraz wyeksponowaniu elementów technologicznych i konstrukcyjnych budynku. Beton nabiera też dodatkowych walorów w połączeniu z innymi materiałami wykończeniowymi: drewnem, tynkiem, stalą, szkłem czy ceramiką, stanowiąc dla nich doskonałe tło eksponujące tak odmienną od niego barwę, fakturę czy „temperaturę” materiału.