Dom energooszczędny a układ wnętrz
O energochłonności budynku decydują przede wszystkim materiały
ścienne oraz
termoizolacje zastosowane
przy budowie przegród zewnętrznych, jakość wykonania oraz
rozwiązania instalacji
grzewczej. Projekt
układu wnętrz jest nadal często pomijanym elementem. Tymczasem ich
lokalizacja
decyduje w bardzo dużym stopniu o zużyciu energii cieplnej
niezbędnej do ogrzania domu.
Dom energooszczędny powinien mieć przede wszystkim bardzo dobrze
przemyślany układ wewnętrzny wszystkich pomieszczeń. W zależności
od ich położenia możemy uzyskać kontrolę nad sterowaniem
temperaturą uzyskiwaną w każdym z ogrzewanych wnętrz.
Energooszczędny
układ wnętrz – zasada strefowania
Ochronę
termoizolacyjną wnętrz stanowią nie tylko ściany, dach i okna. W projektowaniu energooszczędnego domu bierze się pod uwagę również
elementy naturalnej
ochrony termoizolacyjnej,
które stanowią
część tak zwanego systemu
strefowania w budynkach o niskim zapotrzebowaniu na energię. Należą do nich
nasłonecznienie,
sposób ukształtowania terenu, roślinność na działce.
Najważniejszym
elementem składającym się na system naturalnej ochrony
termoizolacyjnej budynku jest
ekspozycja na słońce.
Najlepsze
położenie daje strona południowa i południowo-zachodnia,
najgorsze z punktu widzenia ochrony cieplnej – północna. Ze
względu na położenie
geograficzne nieruchomości na posesji, pomieszczenia wewnętrzne
można podzielić na bardziej nasłonecznione, które są osłonięte
od chłodu oraz te, do których słońce dociera w mniejszym stopniu
– mają one mniejszą ochronę od chłodu, więc panująca w nich
temperatura zazwyczaj jest niższa. Układ wnętrz domu ma więc
różne strefy temperatury, co jest zależne między innymi od
położenia geograficznego. Dodatkowym elementem chroniącym przed
chłodem może być roślinność
na działce. Nasadzenia
powinny być w tym przypadku bardzo przemyślane. Drzewa liściaste –
latem tak dobrze chroniące przed przegrzewaniem pomieszczeń –
zimą pozbawione liści nie stanowią praktycznie żadnej zapory
przed chłodem. Jeśli rosną po słonecznej stronie, nie hamują
również promieni słonecznych docierających do domu i to jest w tym przypadku ich atutem. Drzewa zimozielone mogą tworzyć dobrą
ochronę przed ucieczką ciepła – są dobrą zaporą dla wiatru.
Działka osłonięta gęstą roślinnością nie tracącą liści na
zimę jest zawsze cieplejsza, co również wpływa na temperaturę
wnętrz.Strefowanie
termiczne na planie wnętrz domu energooszczędnego
Znając
układ posesji, należy zatem sytuować
dom tak, aby pomieszczenia wymagające największego pozyskiwania
energii cieplnej były w optymalnym położeniu. Przeznaczenie
stref funkcjonalnych powinno
pokrywać się ze strefami ciepła pochodzącego z natury.
Pomieszczenia, w których przebywamy najdłużej i gdzie konieczne
jest utrzymywanie komfortowej temperatury, wymagają największych
nakładów na ogrzewanie, jeśli zatem wsparciem będzie energia
słoneczna, znacznie wypłynie to na ekonomię budynku i zmniejszenie kosztów eksploatacyjnych.
Zgodnie z ideą niskiej energochłonności budynku, od
strony najbardziej nasłonecznionej należy sytuować pomieszczenia
dzienne.
Salon i przestrzeń, w której przebywamy przez większość czasu,
czyli w zależności od trybu oraz stylu życia może to być też
dziecięca bawialnia, jadalnia czy gabinet, powinny być położone
od południa oraz południowego-zachodu. Od wschodu poleca się
projektować sypialnie i łazienki. Z kolei od
północy, w najchłodniejszej części domu należy przestrzeń
przeznaczyć na dodatkowe i mniej reprezentacyjne strefy. To dobre miejsce na zaplecze jakim jest pralnia, garderoby,
kotłownia, narzędziownia, schowki na sprzęty gospodarstwa domowego
oraz sportowego, czy spiżarnia. Od północy sytuuje się również
hol wejściowy i kuchnię.
Przestrzenie
buforowe
Pomieszczenia
niewymagające ogrzewania pełnią bardzo ważną rolę w ekonomicznym planie domu energooszczędnego. Miejsca będące częścią
magazynową i gospodarczą budynku oraz trakty komunikacyjne
zaprojektowane od słabo nasłonecznionej strony stanowią bardzo
istotną strefę
izolującą w stosunku do często uczęszczanej przestrzeni mieszkalnej – są
buforem cieplnym, chroniącym ogrzewane pomieszczenia. Usytuowane w nich urządzenia takie jak kuchenka, piekarnik, pralka, ogrzewacz
wody itp. będą stanowiły źródła ciepła eksploatacyjnego, przez
co panująca w ich wnętrzu temperatura stanie się doskonałą
izolacją wpływającą na zmniejszenie strat ciepła od strony
północnej.
zdjęcia: AdobeStock