Farby elewacyjne
Odnawianie ścian domu to i kosztowne przedsięwzięcie, na
które decydujemy się raz na wiele lat. Często wymaga dużego wysiłku organizacyjnego
– wypożyczenia rusztowań i zaangażowania fachowców. By prace przyniosły dobry
efekt, konieczne jest ich wykonanie w odpowiednich warunkach atmosferycznych.
Jednak kluczowy jest zakup właściwej farby. Ze względów ekonomicznych znaczenie
ma jej wydajność oraz łatwość aplikacji. Uzyskanie pożądanego efektu wiąże się
nie tylko z trafnym doborem farby, pamiętajmy, że znaczenie ma także poprawnie
przygotowane podłoże.Dobrym źródłem informacji o farbie jest karta techniczna.
Jeśli więc nie znajdziemy wystarczająco wyczerpujących danych na etykiecie,
sięgnijmy po nią.
Wydajność ma znaczenieFarby elewacyjne nie należą do tanich – za 10 l trzeba
zapłacić od 130 do ponad 430 zł. Te najdroższe to zazwyczaj produkty wysokiej jakości
doskonałych właściwościach, takich, które wpływają na trwałość wymalowania oraz
łatwość utrzymania elewacji w czystości. Zanim zdecydujemy się na zakup
określonej farby, sprawdźmy jej wydajność, czyli ilość preparatu niezbędną do
jednokrotnego pokrycia 1 m2. Może ona wynosić np. 1 50200 ml/m2. Wpływ na wydajność ma
także stopień chropowatości podłoża – im jest ono gładsze, tym mniej farby
zużyjemy. Wydajność może się też przekładać na sposób aplikacji – więcej farby
zużyjemy podczas malowania wałkiem niż w trakcie natryskowego. Informacje te znajdują się na opakowaniu. Pamiętajmy, że zazwyczaj należy wykonać
dwukrotne malowanie.
Nie za dużo, nie za małoMając dane o wydajności farby, musimy jeszcze obliczyć, ile
jej litrów zużyjemy. Należy wymierzyć powierzchnię ścian, od której odejmujemy
wymiary przeszkleń i drzwi Pamiętamy, by kupować farbę z tej samej partii
produkcyjnej. Poszczególne partie mogą się różnić niektórymi parametrami np.
gęstością farby, co jest zgodne z normą. Nie ma ona bowiem wpływu na jakość
produktu, ale może się przekładać na jego odcień, co będzie widoczne na
ścianie. W związku z tym farby należy kupić 10% więcej, niż to wynika z naszych
obliczeń.
Elewacja na lataNajważniejszymi kryteriami mającymi wpływ na wybór farby
powinny być ich cechy, które decydują trwałości wymalowania. Będzie dobrze się
prezentować i chronić mury naszego domu przez lata tylko wtedy, gdy zostanie
odpowiednio dobrana do tynku i technologii, w jakiej wybudowano dom. Istotne w jej wyborze jest też otoczenie budynku. Ważna jest ich hydrofobowość, czyli
zdolność odpychania wody od powierzchni, dzięki czemu woda deszczowa będzie
spływała po elewacji, nie wnikając w nią. Wysoką odporność na starzenie się
elewacji dają farby, w których zastosowano nanotechnologię, czyli procesy
zachodzące w najmniejszych, cząsteczkowych strukturach materiału budowlanego.
Dopasowane do tynku Kupując farbę do renowacji ścian naszego domu, powinniśmy
uwzględnić rodzaj tynku, jakim wykończono ściany. Jeśli użyto jednego
z tynków cienkowarstwowych, to najlepiej kupić farbę tego samego rodzaju,
a więc np. na tynk akrylowy właściwa będzie farba akrylowa, silikatowy –
silikatowa, a silikonowy – silikonowa. Duże możliwości wyboru mamy w przypadku
budynków otynkowanych tynkiem cementowo wapiennym. Odpowiednie do odświeżenia
takich elewacji będą zarówno farba akrylowa, jak i silikatowa czy
silikonowa. Wpływ na ich wybór mają wówczas takie czynniki jak otoczenie domu
czy nasze możliwości finansowe. Biorąc pod uwagę właściwości i cenę, wielu
fachowców za optymalne odświeżenie tynków cementowo wapiennych uważa farby
akrylowe. Do renowacji starych powłok mineralnych, np. tynków wapiennych
odpowiednia będzie farba wapienna, wyprodukowana na bazie wodorotlenku wapnia.
Na wiele podłoży, także tynki wapienne i cementowe, częste
w obiektach zabytkowych można stosować farby zolosilikatowe (polikrzemianowe).
Na tynkach mineralnych sprawdzą się też farby silikonowe.
Kompatybilne z ociepleniem i materiałem murowymWpływ na zakup farby może mieć materiał murowy, a w przypadku
ścian dwuwarstwowych lub starych ocieplanych budynków także system ociepleń.
Tynk nałożony na ocieploną ścianę malujemy np. farbami silikatowymi,
silikonowymi czy akrylowymi oraz ich hybrydami. Wybór ma szczególne znaczenie
w przypadku ścian jednowarstwowych z betonu komórkowego
i ceramiki poryzowanej oraz ocieplonych wełną mineralną, gdzie
odprowadzanie pary wodnej ze ścian jest bardzo ważne. Paroprzepuszczalność
fachowo określana „otwartością dyfuzyjną” farby to cecha bardzo istotna
w ich przypadku. Najlepszą paroprzepuszczalność mają produkty mineralne
o strukturze mikroporowatej takie jak farby silikatowe, silikonowe oraz
silikatowosilikonowe, dobrą mają również akrylowe. Najmniej paroprzepuszczalne są winylowe. Farba niskiej paroprzepuszczalności będzie utrudniała wydostanie
się wilgoci, może dojść wówczas do jej kondensacji we wnętrzach.
Osłabione podłoże W przypadku remontowanych domów często zdarza się, że
podłoże jest popękane. Czasami konieczne będzie zastosowanie środków gruntujących,
co wymaga nie tylko wyższych nakładów finansowych, ale też czasowych. Do
wykonania podkładowej warstwy malarskiej warto wykorzystać farby
polikrzemianowe, które można stosować zarówno na podłoża mineralne, jak i organiczne. Jeśli rysy i spękania są niewielkie, może jednak
wystarczyć zastosowanie farb przeznaczonych do renowacji spękanych podłoży.
Zawartość specjalnych mikrowłókien w tego rodzaju produktach sprawia, że
farba skutecznie wypełnia ubytki. Drobne rysy i pęknięcia o wielkości
0,3-0,5 mm zniwelujemy, używając np. farb akrylowych albo akrylowosilikonowych.
Wśród drzew, wody i światłaZwróćmy uwagę na otoczenie domu. Inną farbę powinniśmy
kupić, malując budynek położony w lesie, a inną, gdy jest on
wyeksponowany na słońce. Także zakup powłoki do fasady domu nad morzem czy
jeziorem musi brać pod uwagę uwarunkowania środowiskowe. Gdy budynek otaczają
liczne drzewa oraz zbiorniki wodne, warto wybrać farbę o właściwościach
biobójczych. Ich ważną cechą jest wysoka odporność na wilgoć, co utrudnia
rozwój grzybów, glonów czy porostów. Takie cechy mają farby hydrofobowe, np.
silikonowe ze spoiwem w postaci żywicy typu Pliolite. Będą idealne
w miejscach o dużym wysoleniu, a więc nad morzem. Tam, gdzie ściany
domu są narażone na działanie grzybów, glonów czy porostów, sprawdzą się wyroby
z dodatkiem jonów srebra lub miedzi. Nanocząsteczki srebra użyte
w farbach mają właściwości bakteriobójcze, cząsteczki miedzi zaś
skutecznie eliminują grzyby. Jeśli dom ma wyeksponowaną wystawę południową,
szukajmy farby odpornej na działanie światła oraz promieniowanie UV – wysokiej
jakości farby akrylowe lub silikatowe, których barwniki są odporne na działanie
światła.
Farby egalizacyjne – gwarancja trwałości i estetykiCzasami zdarza się, że tynk nakładany jest niezgodnie
z zachowaniem zasad, np. w niekorzystnych warunkach atmosferycznych,
podłoże ma nierówną chłonność lub też nieprzestrzegane są zalecenia producenta
dotyczące przygotowania mieszanki tynkarskiej. W takich przypadkach na
elewacji mogą pojawić się szpecące przebarwienia lub wykwity. Ratunkiem mogą
okazać się farby egalizacyjne. Dzięki nim możliwe jest wyrównanie barwy na
mineralnych, akrylowych, silikatowych, siloksanowych i silikonowych
tynkach kolorowych. Niektóre można też stosować na tynki cementowo-wapienne.
Pamiętajmy, by sposób ich aplikacji zawsze dostosować do rodzaju podłoża. W przypadku
podłoży mineralnych musi być ono wysezonowane, suche i zagruntowane. Do dyspozycji
mamy różnego rodzaju produkty, do najbardziej popularnych należą silikonowe
oraz akrylowe farby egalizacyjne. Wykonane z nich powłoki są nie tylko
efektowną dekoracją elewacji. Skutecznie chronią ściany przed wilgocią
z zewnątrz, a przy tym gwarantują jej szybkie odporowadzenie
z wnętrz. Są wyjątkowo odporne na działanie mchów, alg i grzybów.
Farba egalizacyjna pozwala łatwo utrzymać pomalowane powierzchnie
w świeżości i czystości. Jednak w razie potrzeby wykonane
z nich elewacje można myć myjką pod niedużym ciśnieniem.
Sprzymierzeńcy czystościW agresywnym środowisku miejskim czy w pobliżu zakładów
generujących zanieczyszczenia chemiczne warto zdecydować się na farby
o podwyższonej odporności na zabrudzenia. Odpowiednim wyborem będą farby
hydrofobowe, po wykonanej z nich powłoce woda deszczowa spływa, nie wnikając
w elewację. Ma to wpływ nie tylko na trwałość wymalowania, ale też sprzyja
utrzymaniu ścian w czystości – wilgotna powierzchnia jest bardziej podatna
na przyjmowanie brudu. Takie właściwości mają farby silikonowe, które wyróżnia
obojętna elektrostatyczność, dzięki czemu nie przyciągają kurzu, są więc trwale
odporne na zanieczyszczenia. Hydrofobowość to również cecha wysokiej jakości
farb akrylowych, które są elastyczne i odporne na szorowanie. Zalicza się do
nich także produkty, których spoiwem jest kombinacja wodnych dyspersji
akrylowych z dodatkiem siloksanów.
Stopień połysku a podłożeTo, czy farba jest matowa, czy np. satynowa ma wpływ na
odbiór pomalowanej nią elewacji. Do najczęściej wybieranych należą matowe,
które rozpraszają światło i dobrze się prezentują na chropowatych
strukturach tynków. Farby matowe doskonale maskują drobne niedoskonałości
podłoża, jest to też istotna cecha, gdy patrzymy na silnie oświetloną elewację.
Im stopień matu jest wyższy, tym lepiej rozprasza światło. Decyduje o tym
ich „mikrochropowata” struktura, którą można jednak łatwo zniszczyć
mechanicznie – tam, gdzie ulegnie wygładzeniu, będzie słabiej rozpraszać
światło, co może być postrzegane jako plama innego koloru. Farby elewacyjne
zwykle są bardziej odporne od większości farb wewnętrznych. Im bardziej
chropowate podłoże, tym światło jest bardziej rozproszone. Jeśli podłoże jest
bardziej gładkie, wybierzmy farby o średnim połysku określanym popularnie
jako satynowy, półmatowy czy półpołysk. Wyróżnia je bardziej gładka powłoka,
łatwa do mycia i czyszczenia.
Kolorystyka – moda i uniwersalnośćNajczęściej decydujemy się na jasne, ponadczasowe kolory.
Dzisiaj takim wyborom sprzyja moda – nadal na topie są fasady w odcieniach
szarości, które wyparły modne jeszcze kilkanaście lat temu odcienie żółtego.
Nie ma problemów z zakupem farb w popularnych kolorach. Stosunkowo
wąską paletę dostępnych odcieni mają wyroby silikatowe, silikonowe oraz
silikatowosilikonowe, co spowodowane jest wysoką reaktywnością krzemu. Jeśli
chcemy nadać ścianom budynku wyrazistą intensywną barwę, sięgnijmy po farby
akrylowe.