Instalacja elektryczna na posesji
Instalacja
elektryczna w ogrodzie powinna być dobrze przemyślana i nie może stwarzać żadnego zagrożenia dla użytkowników ogrodu.
Jest to szczególnie ważne, ponieważ na posesji możliwość
dostania się wody do urządzeń czy przypadkowego uszkodzenia
instalacji jest dużo większa niż w domu, ponadto dochodzi wpływ
czynników atmosferycznych. Projektowanie i wykonanie instalacji
elektrycznej w ogrodzie zaczynamy od ustalenia, jakie odbiorniki prądu będą nam potrzebne.
Nie jest to łatwe zadanie, dlatego skorzystajmy z pomocy architekta
krajobrazu i elektryka z uprawnieniami.
Planowanie
instalacji elektrycznejUstalmy,
gdzie i jakie lampy chcemy zainstalować, następnie zdecydujmy,
które z nich będą podłączone do automatycznych sterowników, np.
włączników zmierzchowych lub czujników ruchu. Tę grupę lamp
należy podłączyć do innego obwodu niż lampy włączane ręcznie.
Oprócz gniazda na ścianie domu, warto mieć jeszcze jedno w głębi
ogrodu. Przyda się podczas korzystania z kosiarki, piły czy
odkurzacza ogrodowego, zasilanego prądem. Może być umieszczone
wśród rabat albo na przykład w altanie. Wtedy do tej instalacji
można podłączyć także oświetlenie altany.Instalacja
elektryczna jest też potrzebna, jeżeli na przykład chcemy mieć
domofon, wideofon czy automatycznie otwieraną bramę. Bez zasilania
prądem nie uruchomi się również automatyczne nawadnianie. Także
oczko wodne musi mieć doprowadzoną instalację elektryczną, bez
niego nie zadziałają pompy, filtry czy lampy.Ustalają
przebieg przewodów, warto wziąć pod uwagę rozmieszczenie
utwardzonych ścieżek, aby w razie konieczności odkrycia kabla nie
niszczyć nawierzchni.
Napięcie
siecioweZewnętrzna instalacja elektryczna najczęściej
wykorzystuje napięcie 230 V. Instalacja elektryczna o napięciu 230
V przyda się do zasilania lamp (w tym żarówek energooszczędnych),
sprzętu ogrodniczego, pomp do tłoczenia wody do fontanny (jeśli
ich wewnętrzna instalacja jest hermetycznie zamknięta). Musi jednak
ona spełniać wymogi bezpieczeństwa. Przede wszystkim obwód
zasilający lampy i inne odbiorniki w ogrodzie musi być
zabezpieczony dwoma automatycznymi wyłącznikami:
nadmiarowo-prądowym (dobiera się go po ustaleniu, jaką mocą
obciążają instalację wszystkie podłączone do niej odbiorniki) i różnicowo-prądowym (który chroni przed ewentualnym
porażeniem). Wyłączniki montowane są w rozdzielnicy domowej lub
umieszcza się je bliżej odbiornika prądu.Do takiej instalacji
potrzebne są przewody o zwiększonej odporności napięciowej
(oznaczone symbolem YKY) i przekroju żył 2,5 mm2. Do
zasilania pojedynczego obwodu wystarczy kabek trójżyłowy
(najczęściej stosowany), ale do zasilania trzech obwodów konieczny
będzie pięciożyłowy. Przewód należy zakopać w ziemi na
głębokości minimum 70 cm. Musi być zabezpieczony przed
mechanicznym uszkodzeniem – najlepiej wciągnąć go w rurkę
osłonową stalową lub z PVC. Przebieg kabla w gruncie oznacza się
pasem niebieskiej folii, umieszczonym na głębokości 25-35 cm pod
powierzchnią terenu. Dla bezpieczeństwa przewody powinno układać
się wzdłuż linii prostych i w odległości nie mniejszej niż 80
cm od rur wodociągowych.
Zewnętrzna
instalacja elektryczna – napięcie bezpieczneCzasami warto
skorzystać z napięcia bezpiecznego, czyli obniżonego za pomocą
transformatora do 24 czy 12 V. Takie napięcie ma tę ogromną
zaletę, że w razie uszkodzenia przewodów nic nie zagraża
człowiekowi i zwierzętom przebywającym w pobliżu. Napięcie
bezpieczne służy do zasilania domofonu, wideofonu, lamp do oczek
wodnych oraz znacznej grupy pomp. Nie może być natomiast
wykorzystane, jeśli chcemy zastosować oświetlenie energooszczędne.
Spośród różnych źródeł światła nadają się do tego tylko
diody LED. Przekrój żył w przewodzie dobieramy do długości
instalacji oraz jej obciążenia. Liczba żył zależy od tego, iloma
obwodami będziemy chcieli niezależnie sterować. Przewody układamy w gruncie na dowolnej głębokości i w dowolny sposób. Aby
zabezpieczyć je przed uszkodzeniami podczas prac w ogrodzie, warto
kable umieścić w karbowanej rurce ochronnej.Trudne
miejsca w zewnętrznej instalacji elektrycznejZdarza
się, że mimo najlepszych chęci instalacja elektryczna będzie
krzyżować się z rurami wodociągowymi, kanalizacyjnymi oraz
gazowymi. W takim przypadku przewody należy włożyć w rurę
osłonową (PVC, gładkie lub elastyczne, karbowane) – jej końce
powinny sięgać minimum po 50 cm w obie strony poza miejsce
skrzyżowania, średnica rur musi być co najmniej 50% większa od
średnicy kabla. Odległość w pionie między kablem a krzyżującym
się z nim lub biegnącym równolegle do niego rurociągiem nie może
być mniejsza niż 50 cm. Odległość w poziomie między dwoma
kablami ułożonymi równolegle musi wynosić co najmniej 10 cm.
Przepusty przez ściany i stropy wykonuje się z rur PVC lub
stalowych. W ścianach zewnętrznych układa się je z lekkim
spadkiem do zewnątrz i uszczelnia, aby zapobiec dostawaniu się wody
opadowej do wnętrza domu.
zdjęcia: AdobeStock