Nowoczesne technologie ocieplania budynków
Obecnie wiele domów wznosi się w technologii ścian
dwuwarstwowych. Jednym z istotnych elementów konstrukcji jest w tym
przypadku ocieplenie. Powszechnie ociepla się również budynki stare
lub niedostatecznie izolowane.
B ezspoinowe Systemy Dociepleń składają się z kilku warstw: 1 – termoizolacja, 2 – zaprawa klejowa do warst-wy zbrojonej, 3 – zaprawa klejowa do izolacji, 4 – siat-ka zbrojąca, 5 – kołek dociskowy, 6 – podkład tynkarski,7 – wyprawa tynkarska, 8 – listwa cokołowa.
Systemy dociepleń
Do niedawna budynki ocieplano przede wszystkim metodą ciężką mokrą
- warstwa elewacyjna z tradycyjnego tynku grubowarstwowego była
układana na stalowej siatce zbrojącej. Z powodu wagi elementów oraz
prac związanych z wykorzystaniem wody powstała jej nazwa. Wśród
nowych technologii znalazła się metoda lekka sucha, w której
warstwa izolacji termicznej jest przykryta okładziną mocowaną
mechanicznie. Najpopularniejszym, nowoczesnym sposobem poprawienia
komfortu cieplnego budynku jest zastosowanie systemu ociepleń,
bazującego na metodzie lekkiej mokrej. Nazwa nawiązuje do niedużej
wagi warstwy elewacyjnej oraz zbrojącej. Izolacja termiczna wraz z tynkiem waży zaledwie 10-30 kg/m2. Ten sposób ocieplania nazywany
jest też Bezspoinowym Systemem Ociepleń, w skrócie BSO, lub -
zgodnie ze standardami europejskimi-ETICS (External Thermal
Insulation Composite System). Systemy zawierają wszystkie składniki
niezbędne do wykonania prac: podkłady gruntujące, izolację
termiczną, zaprawę klejowo -szpachlową, siatkę zbrojąca z włókna
szklanego oraz tynk cienkowarstwowy.
Zaprawę klejową nanosi się na całą powierzchnię mate-riału izolacyjnego (a) lub jako pasmo wokół obrzeża płyty oraz 3–6 placków na pozostałej przestrzeni (b).
Izolacja termiczna
Grubość izolacji podana jest w projekcie i zazwyczaj wynosi 10-18
cm. W BSO stosuje się płyty styropianowe EPS 70 - 040 FASADA lub
EPS 80 - 036 FASADA o grubości 2-20 cm i krawędziach prostych lub
frezowanych. Te drugie pozwalają uniknąć powstawania szczelin na
złączach oraz uzyskać równiejszą powierzchnię pod tynk. Płyty
mocuje się do ściany zaprawą klejową oraz kołkami - jeśli zostało to określone w projekcie. Spośród wyrobów z wełny mineralnej
używane są płyty lamelowe oraz płyty elewacyjne o grubości 2-18 cm.
Pokrywa się je tylko tynkiem mineralnym lub silikonowym o wysokiej
paroprzepuszczalności, co pozwala uniknąć zawilgocenia ocieplenia w wyniku kondensacji pary wodnej lub wilgoci zawartej w murach.
Jeżeli wełna nie ma fabrycznie nałożonej warstwy zmniejszającej
nasiąkliwość, wówczas przed przyklejaniem należy ją wstępnie
zaszpachlować zaprawą klejową. Cięższa od styropianu wełna oprócz
przyklejenia powinna być także zamocowana kołkami z talerzykami
dociskowymi, odpowiednimi dla rodzaju podłoża. Jeśli ocieplana
ściana jest bardzo równa, zaprawę klejową nanosi się równomiernie
na całą powierzchnię płyty izolacji termicznej. Drugi sposób polega
na naniesieniu w pobliżu krawędzi płyty ciągłego pasma zaprawy o szerokości 3-4 cm i 3-6 placków o średnicy ok. 10 cm w części
środkowej, co pozwala na wypełnienie nierówności muru podczas
dociskania do niego izolacji.
Lekko naciągniętą siatkę przykłada się do warstwy za-prawy klejowej i przeciąga szpachelką lub pacą ze stali nierdzewnej o gładkich krawędziach.
Zaprawę nanosi się wyłącznie na powierzchnię płyt izolacyjnych,
nigdy zaś na podłoże. Izolacja termiczna musi być chroniona przed
uszkodzeniami mechanicznymi. Służy do tego siatka zbrojąca z włókna
szklanego o oczkach 3-5 mm, stanowiąca również podłoże pod warstwę
elewacyjną. Mocuje się ją najwcześniej po upływie 24 godzin od
przyklejenia izolacji termicznej, zatapiając w zaprawie klejowej.
Zaprawę należy dokładnie rozprowadzić po powierzchni izolacji pacą
zębatą, następnie przyłożyć siatkę i lekko przeciągnąć po jej
powierzchni pacą o gładkich krawędziach.
Pasy siatki łączy się na zakłady o szerokości 10-20 cm, zaś naroża
otworów okiennych i drzwiowych wzmacnia, przyklejając kwadraty
siatki o boku ok. 30 cm pod kątem 45°.
Środki chemiczne
Do wykonywania izolacji w systemach BSO niezbędne są preparaty
służące do przygotowania ocieplanej powierzchni, mocowania
składników systemu oraz podkłady pod tynki. Zanim przystąpi się do
ostatniego etapu prac dociepleniowych, czyli układania
termoizolacji, należy zagruntować podłoże. Musi być ono uprzednio
dokładnie odkurzone, a uszkodzenia oraz większe nierówności
powierzchni wypełnione zaprawą. Środki gruntujące - produkowane są jako roztwory i koncentraty do rozcieńczenia wodą według proporcji
podanych przez producenta. Grunty wzmacniają podłoża pylące i osypujące się oraz zmniejszają ich nasiąkliwość. Zaprawy klejowe -
większość jest przeznaczona do przyklejania izolacji termicznej do
typowych podłoży budowlanych. Produkowane są jako mieszanki na
bazie cementu, przeznaczone do wymieszania z wodą lub jako
dyspersyjne masy klejowe, które należy zmieszać z cementem. Warto
zawczasu zapoznać się z ofertą producentów, gdyż można wybrać
system odpowiedni także do tzw. trudnych podłoży. Podkłady - są produkowane w kilku odmianach różniących się składem chemicznym.
Chodzi bowiem o to, by były dopasowane do tynków stosowanych w systemach ociepleń. Są zatem podkłady silikonowe, silikatowe,
akrylowe oraz pod tynki mineralne. Produkowane są jako koncentraty
oraz gotowe do użycia roztwory.
Tynki W metodzie lekkiej mokrej wykończeniem ścian jest zazwyczaj tynk
cienkowarstwowy.
Tynki akrylowe - przeznaczone są głównie do wykańczania
budynków ocieplanych styropianem,
gdyż ograniczają przepływ pary wodnej. Dostępne są jako gotowe do
użycia masy na bazie spoiwa polimerowego.
Tynki silikonowe - również dostępne są w postaci gotowej,
jednak spoiwem jest w nich żywica silikonowa. Są bardziej
paroprzepuszczalne. Wielu producentów zaleca jednak stosowanie ich
na styropianie, a nie na wełnie mineralnej.
Tynki silikatowe - nazywane też krzemianowymi także mają
postać gotowej do użycia mieszanki bądź masy. Są paroprzepuszczalne, dlatego szczególnie nadają się do stosowania na
wełnie mineralnej.
Najpopularniejsze faktury tynków cienkowarstwowych to baranek (a) oraz kornik (b). Głębokość wzoru zależy odwielkości ziaren kruszywa.
Tynk o takiej samej fakturze wygląda różnie, zależnie odsposobu zacierania: a) krzyżowo, b) ruchami kolistymi.
Tynki mineralne - stosowane są przede wszystkim w przypadku ocieplania wełną mineralną, gdyż istotną ich cechą jest
dobra paroprzepuszczalność. To jedyny rodzaj tynków, produkowanych
jako suche mieszanki przeznaczone do rozrobienia z wodą
bezpośrednio na placu budowy. Podczas przygotowywania masy należy
zachować proporcje składników zalecane przez producenta. Tynk
układa się po związaniu i wyschnięciu poprzednich warstw. Jego
grubość jest określona przez producenta, ogólnie jednak w przypadku
tynku mineralnego powinna wynosić 2-5 mm, zaś przy pozostałych
rodzajach 1,5-3,5 mm. Przed nałożeniem tynku zazwyczaj podłoże
trzeba zagruntować podkładem. Ściany tynkuje się po upływie czasu
określonego przez producenta (dla różnych produktów czas ten jest
dłuższy lub krótszy). Dostępne są tynki o różnej fakturze, zależnej
przede wszystkim od wielkości ziaren dodanego kruszywa.
Najpopularniejsze to kornik i baranek.
Wszystkie dostępne tynki można układać na podłożu ze styropianu,
natomiast na wełnie mineralnej tylko te, które są wysokoparoprzepuszczalne.
Ważne
Budynek można ocieplać podczas pogody suchej, w temperaturze
5-25°C. W trakcie prowadzenia prac nie powinien wiać silny wiatr, a ocieplana ściana nie może być mocno nasłoneczniona. W przeciwnym
razie tynk zbyt szybko wysycha i może pękać.
Do wysokości ok. 2 m nad poziomem terenu wskazane jest
wykonanie warstwy zbrojonej o zwiększonej odporności, ze względu na
ryzyko uszkodzeń mechanicznych tej części ścian.
Ciemne elewacje po stronie południowej i południowo-zachodniej
nagrzewają się do temperatur mogących spowodować pękanie wyprawy
tynkarskiej.
BAUMIT RADZI
Należy zwrócić uwagę na warunki pogodowe panujące podczas
prowadzenia prac; nie ociepla się, gdy temperatura przekracza 25oC,
ani gdy spadnie do około 5oC.
Dopuszczalny zakres temperatur powinien utrzymywać się przez
pierwszą dobę od naniesienia tynku.
W przypadku, gdy istnieje zagrożenie opadami deszczu trzeba
zaprzestać prac, bowiem woda może uszkodzić świeżo naniesione
produkty.