Skuteczna ochrona elewacji przed porostem glonów i grzybów
Jakie są główne przyczyny rozwoju glonów i grzybów na elewacjach?
Aby doszło do rozwoju mikroorganizmów na danej powierzchni, muszą wystąpić równocześnie
3 czynniki :Obecność mikroorganizmów;Obecność podłoża bogatego w pożywienie
organiczne;Odpowiednie warunki otoczenia, a przede wszystkim wystarczająca ilość wilgoci.Wystarczy
brak chociaż jednego z powyższych czynników aby skutecznie chronić powierzchnię
przed skażeniem mikrobiologicznym. W praktyce jednak mikroorganizmy występują prawie
wszędzie, gdyż są roznoszone przez wiatr. Najbardziej rozpowszechnione są glony
które mogą rozwijać się na każdym podłożu, a pożywienie pobierać z powietrza i
światła. Mimo to, nie wszystkie obiekty budowlane są porośnięte glonami.
Decydującym czynnikiem wpływającym na obecność glonów i grzybów są czynniki
lokalne i środowiskowe, które wspomagają występowanie wilgoci na powierzchni
elewacji.
Czynniki
mające wpływ na wilgotność powierzchni elewacji to:czynniki
pogodowe (na które nie mamy wpływu)przypadająca w danym rejonie ilość dni z opadami atmosferycznymi lub mgłą;czynniki
związane z lokalizacją i otoczeniem obiektuzacienienie elewacji przez
sąsiadujące budynki, drzewa i krzewy;ograniczenia w przepływie powietrza wokół
budynku;błędy
projektowe i wykonawczezłe odprowadzenie wody z dachu lub
rozpryskująca się woda w rejonie cokołów;podciąganie kapilarne wilgoci z podłoża;odchylenie od pionu powierzchni elewacji,
im bardziej odchylona jest powierzchnia ścian tym silniej jest ona narażona na niekorzystne działanie opadów atmosferycznych.
Zdj. 1. Najbardziej rozpowszechnione są glony które mogą rozwijać się na każdym podłożu, Źródło: Archiwum FARBY KABE.
Ponadto
narastające zjawisko ocieplania się klimatu Ziemi oraz efekt cieplarniany
powodują coraz łagodniejsze zimy i bardziej wilgotne oraz ciepłe pory letnie.
Wpływa to bardzo korzystnie na rozwój glonów i grzybów. Problem powstawania nalotu
na elewacji nie dotyczy wyłącznie tynków cienkowarstwowych i systemów ociepleń,
lecz skala problemu jest o wiele szersza. Glony i grzyby mogą rozwinąć się na
każdym podłożu w sprzyjających dla nich warunkach cieplno-wilgotnościowych. Przykładem
może być np.: siding, metal, dachówki ceramiczne, szkło, itp.
Czynniki
wspomagające rozwój mikroorganizmów na elewacji: nieodpowiednia
eksploatacja budynkubrak okresowego i systematycznego mycia elewacji w celu usuwania zabrudzeń i zanieczyszczeń;ocieplenie
budynku grubą warstwą termoizolacji sprzyja powstawaniu kondensatu na powierzchni
elewacji błędy
projektowe i wykonawczebrak ochrony
konstrukcyjnej elewacji pozbawionej odpowiednio długich okapów i zadaszeń;nieprawidłowe
rozwiązania w strefie cokołowej i brak zabezpieczenia ścian przed podciąganie kapilarnym wilgoci i przed wodą rozbryzgową;stosowanie na
elewacji materiałów wykończeniowych (tynk, farba) niewyposażonych w aktywne substancje glono- i grzybobójcze (tzw.
biocydy);brak odpowiednio
wykonanych obróbek blacharskich i narażenie elewacji na bezpośrednie i długotrwałe działanie wody opadowej;zawilgocenie ścian
zewnętrznych wywołane uszkodzeniem lub nieszczelnością rynien i rur spustowych;nieodpowiednie
materiały wykończeniowe na elewacji (o dużym współczynniku absorpcji), powodujące
nadmierne zawilgocenie powierzchni i trudności z pozbyciem się nadmiaru
wilgoci;bardzo chropowata
powierzchnia elewacji, umożliwiająca zatrzymywanie wody opadowej i zanieczyszczeń zawierających związki organiczne;karbonatyzacja
niezabezpieczonych tynków mineralnych i spadek poziomu ich alkaliczności w wyniku działania dwutlenku węgla zawartego w powietrzu;zawilgocenie
pomieszczeń wywołane przez niesprawną wentylację lub też montaż szczelnych
okien (bez nawiewników);szkodliwa
kondensacja wilgoci wewnątrz przekroju ściany.niekorzystne
otoczenie budynkubujna roślinność
wokół budynku zwiększająca wilgotność powietrza i zanieczyszczenie powierzchni elewacji.
Jak należy dobierać produkty do wykonywania ocieplonych elewacji
aby zapewnić jak najdłuższą ochronę elewacji przed działaniem glonów i grzybów?Z reguły niewiele można
zmienić w konstrukcji budynku i w warunkach zewnętrznych związanych z jego
lokalizacją głownie ze względu na wysokie koszty takich zmian. Dlatego też,
powierzchnię elewacji należy zabezpieczyć farbą lub tynkiem, który będzie
możliwie najbardziej nieatrakcyjny dla glonów i grzybów. W pierwszej kolejności należy zapobiegać glonom
lub przynajmniej czasowo opóźniać ich wzrost poprzez specjalne zabezpieczenie
farb i tynków, za pomocą tzw. aktywnych biocydów powłokowych i dodatkowe zabezpieczenie
farb i tynków.W
celu ograniczenia problemu rozwoju glonów i grzybów firma Farby KABE stosuje od
lat do swoich produktów aktywne biocydy
powłokowe które są stopniowo uwalniane i tworzą powłokę ochronną na powierzchni
elewacji. Jednakże w związku z konieczną wodo- rozpuszczalnością tych substancji
czynnych, wcześniej czy później działanie substancji zostaje wyczerpane i ich
działanie ochronne zanika. Dlatego też, hamowanie wzrostu glonów i grzybów
poprzez stosowanie biocydu oznacza, że konieczne środki zapobiegania muszą być
stosowane regularnie, co pewien okres czasu. Nie da się precyzyjnie długości
tych okresów, ponieważ składa się na to szereg różnych czynników zewnętrznych,
które w każdym przypadku zmieniają się, i na które nie mamy żadnego wpływu.
Dlatego nie można zagwarantować, że glony i grzyby już się nie pojawią. Mamy
jednak pozytywne doświadczenia w 5-letniej skuteczności naszego zabezpieczenia i zalecamy okresowe odświeżanie elewacji, co 5 lat. Bezsprzecznie
najdłuższą ochronę elewacji przed porostem glonów i grzybów zapewnia zastosowanie
masy tynkarskiej pokrytej dwukrotnie farbą elewacyjną z zabezpieczeniem
powłokowym.
Zdj. 3. Powierzchnię elewacji należy zabezpieczyć farbą lub tynkiem, który będzie możliwie najbardziej nieatrakcyjny dla glonów i grzybów. Źródło: Archiwum FARBY KABE.
Czy oprócz
zastosowania tynku i farby zawierającej specjalne biocydy można dodatkowo
zabezpieczyć elewację przed działaniem glonów i grzybów ?Konstrukcyjna
ochrona przed wilgociąGlony i grzyby porastają nasze elewacje tylko wtedy, kiedy mają wystarczająco dużo wilgoci.
Dlatego do odparcia „ataku” służą wszystkie środki, które prowadzą do ochrony elewacji
przed wilgocią i/lub wspomagają szybkie wysychanie powierzchni budynków. Niestety, w nowoczesnej architekturze często rezygnuje się ze sprawdzonych przez wieki
zadaszeń, okapów czy rynien dlatego nie może dziwić fakt, że obiekty tego typu bez
występu dachowego są często zagrzybione i pokryte glonami. Dach chroni przed
opadami, przez co skraca czas zawilgocenia elewacji i zapobiega szybkiemu
wymywaniu zastosowanych biocydów. Dodatkowo, zadaszenie redukuje oddawanie
ciepła w czasie pogodnych nocy, co zapobiega osadzaniu się wilgoci. Jakie
tynki podatne są najbardziej na działanie glonów i grzybów ?Na podstawie naszych własnych doświadczeń i przeprowadzonych dotychczas badań, możemy wyjść z założenia, że wszystkie znane
rodzaje materiałów wykończeniowych są zasiedlane przez glony i grzyby, jeżeli
tylko jest wystarczająco dużo wilgoci i elewacje nie są specjalnie zabezpieczone
za pomocą substancji czynnych tzw. biocydów. Nie jest to zaskoczeniem, jeżeli świadomie rozejrzymy się w naszym otoczeniu znajdziemy glony na szkle, metalu, kamieniu, betonie,
drewnie, plastikowych częściach oraz wielu innych podłożach. Zawsze jednak w grę wchodzi obecność wilgoci.
Jak
skażoną biologicznie elewację odpowiednio odkazić i zabezpieczyć aby problem z glonami i grzybami nie
wracał ?Jeżeli
na elewacji pojawiły się już glony i/lub grzyby, można przeciwdziałać im
stosując sprawdzone produkty Farby KABE: 1. W przypadku
występowania intensywnego porostu glonów i/lub grzybów podłoże należy oczyścić w sposób mechaniczny (np. przy użyciu szczotki z twardym włosiem), a następnie
całą powierzchnię zmyć rozproszonym strumieniem wody.2. Powierzchnie, na których
pojawił się porost pokryć preparatem grzybo- i glonobójczym ALGIZID (najprościej
natryskiem za pomocą opryskiwacza ogrodowego), a następnie po upływie 12 godzin
sezonowania spłukać wodą. Przy intensywnym skażeniu
podłoża zabieg odkażania należy powtórzyć.3. Powierzchnie
oczyszczone i odkażone należy zabezpieczyć przed ponownym rozwojem glonów i grzybów przez nałożenie masy tynkarskiej i/lub farby elewacyjnej z dodatkowym
zabezpieczeniem przed porostem glonów i grzybów /usługa dodatkowa/.Standardowo zabezpieczane masy tynkarskie i grunty pod tynki:
silikonowe: ARMASIL T, ARMASIL T
AKORD + grunt ARMASIL GT
polikrzemianowe: NOVALIT T,
NOVALIT T AKORD + grunt NOVALIT GT
silikatowo-silikonowe: SISI AVANT
+ grunt SISI GT
akrylowe: PERMURO, PERMURO AVANT
i PERMURO AKORD + grunt PERMURO GT
oraz farby elewacyjne:
silikonowe: ARMASIL F, SILCO F
polikrzemianowe: NOVALIT F.
Jednakże w przypadku zastosowania farb i tynków:
do renowacji powierzchni na których
już wcześniej wystąpił porost i są tam korzystne warunki rozwoju
do wykonania wierzchniej warstwy
grubego ocieplenia (≥ 12 cm)
na budynkach zlokalizowanych w
strefach zacienionych, o podwyższonej wilgotności lub dużej koncentracji
roślin
zalecamy zastosowanie dodatkowego zabezpieczenia (usługa
dodatkowa) w celu wydłużenia okresu ochrony przed porostem glonów i grzybów.Przy
pomocy ww. zestawu produktów istniejący porost zostaje usunięty a szkodliwe
mikroorganizmy zostają unicestwione. Zredukowany zostaje także stopień
przyjmowania wilgoci przez elewację – co z kolei hamuje szybkie wypłukiwanie
biocydów
Zdj. 4. W celu ograniczenia problemu rozwoju glonów i grzybów firma Farby KABE stosuje od lat do swoich produktów aktywne biocydy powłokowe. Źródło: Archiwum FARBY KABE.