Wybieramy młotek
Sklepy
budowlane oferują ogromną liczbę różnego rodzaju młotków. 80%
tej oferty to narzędzie wysoce specjalistyczne, przeznaczone dla
fachowców – brukarzy, spawaczy, jubilerów, a nawet strażaków. Te możemy spokojnie pominąć, chyba że akurat jesteśmy
przedstawicielami jednej z tych grup zawodowych. Szukajmy młotków,
które wykorzystamy nie raz i nie dwa. Kierujmy się przy tym wygodą
użycia i jakością ich wykonania. Dobierzmy młotek dobrze leżący w dłoni, wyważony, z wygodnym trzonkiem i główką, która jest na
nim solidnie osadzona i nie odpadnie po kilkudziesięciu uderzeniach.
Poza popularnymi typami młotków dostępne są także ich liczne odmiany służące do zadań specjalnych (fot. AdobeStock)
Podstawowe
rodzaje młotków
Zakup
typowego rodzaju młotka nie zawsze jest dobrym wyborem, ponieważ o jego zastosowaniu decyduje konstrukcja obucha i materiał bazowy
trzonka.
Wybierając
więc młotek, przede wszystkim zastanówmy się nad jego
przeznaczeniem.
Młotek
ślusarski. Prosty w budowie młotek, zazwyczaj z drewnianym (przeważnie jesionowym)
trzonkiem, służący głównie do wbijania gwoździ. Wbrew nazwie
nie jest przeznaczony tylko dla ślusarzy i słynie z uniwersalności.
Obuch
zazwyczaj wykonany jest ze stali narzędziowej – twarda konstrukcja
umożliwia pracę z twardymi narzędziami. Da
się nim także skuwać tynki, odbijać deski przybite gwoździami,
rozłupywać różne kruche materiały. Taki młotek waży z reguły
0,5-2,5 kg. Dostępne są również młotki ślusarskie przeznaczone są do prac wyburzeniowych, jednak w tym przypadku ich masa powinna
przekraczać 5 kg.
Młotek stolarski "szewski". Charakteryzuje się obuchem z jednej strony zakończonym podwójnym, wygiętym pod łukiem zębem, służącym do podważania i wyciągania gwoździ. Druga część obucha jest w większości przypadków gładka, ale zdarzają się również powierzchnie moletowane (nacinane). Trzonek drewniany lub stalowy.Młotek ciesielski. To młotek, którego główka jest wykonana z hartowanej stali. Obuch budową przypomina młotek szewski, z tym, że jeden ząb jest krótszy, a długi dłuższy. Oczywiście możemy wyciągnąć z jego pomocą gwoździe lu wykorzystać jako tymczasowy klin metalowy podczas prac ciesielskich. W górnej części główki bywa lokowany magnes przytrzymujący gwoździe. Główka osadzona jest na trzonku drewnianym lub wykonanym z włókna szklanego, tworzywa sztucznego albo kompozytu – będącego połączeniem tworzywa sztucznego włókien szklanych. Dolna jego część jest zazwyczaj gumowana, aby nie wyślizgiwał się z dłoni.Młotek murarski. Główka takiego młotka jest wąska, a w tylnej część wyraźnie wydłużona i spłaszczona. Można więc nią rozłupywać cegły lub odłupywać z nich zaschniętą zaprawę. Często cały młotek, łącznie z trzonkiem wykonany jest z jednego kawałka metalu. Trzonek jest wtedy częściowo gumowany.Młotek
gumowy. Na
drewnianym trzonku osadzona jest duża gumowa główka. Młotki takie
nie służą bynajmniej do wbijania gwoździ. Używa się ich, aby
poprawiać ustawienie bloczków i pustaków na zaprawie podczas
murowania ścian. Takie młotki pomogą nam też korygować położenie
przyklejanych płytek ceramicznych lub płyt gipsowo-kartonowych
mocowanych na placki kleju gipsowego. Ten rodzaj młotków posłuży
także do różnych prac blacharskich, bo nie zarysuje metalu ani nie
uszkodzi powłok cynkowych lub lakierniczych. Podobnie jak młotki w całości wykonane z drewna przydadzą się podczas pracy z dłutami. Są dość lekkie więc wygodnie uderza się nimi w dłuto podczas
żłobienia w drewnieMłotek
drewniany. Zarówno obuch, jak i trzonek młotka wykonane z drewna.
Główną funkcją takich młotków jest pobijanie dłut podczas
obróbki. Można również nimi uderzać bezpośrednio w elementy
drewniane bez ryzyka ich uszkodzenia.Inne młotki, które mogą się przydaćW przypadku większych remontów, szczególne jeśli wiążą się one z pracami rozbiórkowymi, przydatny będzie młot wyburzeniowy. To narzędzie znacznych rozmiarów, które waży około 8 kg, a jego trzonek ma długość blisko 1 m. Młotem takim łatwo jest zamieniać w gruz ściany działowe, a nawet nośne. Do prac wokół domu przyda się młotek bezodrzutowy, którego główka jest wewnątrz wydrążona i wypełniona metalowymi kulkami. Kulki tłumią zjawisko odrzutu w trakcie uderzania – młotek nie odbija i uderzenie jest jednokrotne. Dlatego warto taki młotek stosować do wbijania słupków.
Za optymalny ciężar typowego młotka uznaje się wagę od 0,5 do ok. 2 kg (fot. pixabay.com)
Młotek z odpowiednim trzonkiem
Komfortową
pracę zapewni młotek z ergonomicznym trzonkiem. Jest to szczególnie
ważne, gdy będziemy posługiwali się narzędziem przez długi czas
– ręka się mniej zmęczy, a młotek nie będzie wyślizgiwał się z ręki (praca będzie bezpieczna). Uwagę powinniśmy zwrócić
także na materiał z jakiego wyprodukowano trzonek – każdy ma
zalety, ale również wady. Trzonek
drewniany redukuje
drgania, jest wygodny, a zarazem łatwo go wymienić. Te wykonane z jesionu (według wielu najlepsze) odznaczają się wysoką
odpornością, dzięki czemu mogą posłużyć nam przez bardzo długi
czas. Ich wadą jest to, że trzonki mocowane są w główce za
pomocą klina, który ma tendencję do obluzowywania się i wypadania.
Rozwiązaniem jest tzw. podwójne klinowanie, gdzie uchwyt trzonka
wzmocniony jest drugim zabezpieczeniem (często ze stali). Trzonki
stalowe monolityczne z obuchem charakteryzują się bardzo wytrzymałą
konstrukcją, a brak łączenia eliminuje ryzyko wypadnięcia główki.
Niestety narzędzia te są dość ciężkie i niewygodnie nimi
pracować przez długi czas. Z odporności na uszkodzenia oraz
wydajnej absorpcji drgań powstających w trakcie pracy słyną
młotki z włókna szklanego.
Ponadto są lekkie i ergonomiczne. Ich minusem jest wysoka cena oraz częste odklejanie się trzonków od obucha.zdjęcie otwierające: AdobeStock