Wykonanie ścian trójwarstwowych
Warstwy ściany: 1 – tynk wewnętrzny, 2 – ściana konstrukcyjna, 3 – ocieplenie, 4 – ściana osłonowa, 5 – tynk zewnętrzny
Jak budować
Ściana trójwarstwowa może mieć od 40 do ponad 50 cm grubości. W
ścianie tej warstwa nośna przenosi obciążenia konstrukcyjne,
izolacyjna odpowiada za ochronę termiczną i akustyczną, zaś licowa
(elewacyjna) zabezpiecza ścianę przed wpływami zewnętrznymi i nadaje jej estetyczny wygląd. Szczególnym rozwiązaniem ściany
trójwarstwowej jest ściana ze szczeliną powietrzną, która jest
niezbędna przy ocieplaniu konstrukcji wełną mineralną. Przy
jednoetapowym wykonaniu, wszystkie warstwy wznosi się równocześnie.
Przy dwuetapowym, najpierw wznosi się ściany nośne i nakrywa je
dachem, a następnie układa izolację cieplną z wełny mineralnej lub
styropianu. Ostatnią czynnością jest wykonanie warstwy zewnętrznej,
do której można użyć cegieł klinkierowych, sidingu lub innego
materiału.
Murowanie
Zależnie od zastosowanego materiału ściennego, warstwę nośną muruje
się na grube lub cienkie spoiny. Używa się zwykłych zapraw
cementowo-wapiennych w postaci gotowych mieszanek lub
przygotowywanych na budowie.
Elementy o najwyższej dokładności wymiarów, jak np. bloczki z betonu komórkowego, łączy się na cienkowarstwowe zaprawy klejowe.
Cegły ceramiczne i silikatowe muruje się na tradycyjne zaprawy.
Podczas wznoszenia muru należy zwrócić uwagę, aby zaprawa nie
zwisała ze spoiny ani nie wpadała pomiędzy ścianę nośną a osłonową. W przypadku konstrukcji ze szczeliną może to doprowadzić do
przegrodzenia jej światła lub zatkania dolnych otworów
wentylacyjnych. Zadaniem szczeliny wentylacyjnej jest umożliwienie
ruchu powietrza od dołu do góry. Dzięki temu nie istnieje ryzyko
zawilgocenia izolacji termicznej. Szczególnie starannie trzeba
wykonywać spoiny w ścianach osłonowych niewymagających tynkowania,
gdyż mogą one popsuć wygląd elewacji. Decydując się na wybór
materiału konstrukcyjnego na ściany trójwarstwowe należy wziąć pod
uwagę łatwość późniejszej obróbki, o czym, niestety, wiele osób
zapomina. Odpowiedni wybór materiału konstrukcyjnego zaoszczędza
czas i pieniądze podczas wykańczania ścian wewnątrz
budynku.
Kotwienie
Kotwy wiążą warstwę nośną z elewacyjną. Rozmieszcza się je w co
drugiej lub co trzeciej spoinie poziomej ściany nośnej, w rozstawie
co ok. 30-50 cm. Elementy ściany nośnej powinny mieć te same
wymiary co elewacyjnej lub stanowić ich wielokrotność. Wówczas
uniknie się doginania kotew po to, by trafiły w spoiny w obu
warstwach murów.
Kotwy osadza się w spoinie na głębokość min. 5 cm. Ich długość musi
być tak dobrana, aby również w warstwę elewacyjną wchodziły na tę samą głębokość. Można stosować kotwy z ocynkowanego drutu stalowego
o średnicy 4-6 mm, ale są też mocowania wyspecjalizowane: do ścian
murowanych na zwykłe spoiny używa się kotew o średnicy 4 mm,
zagiętych z jednej strony, zaś do murowanych na cienkie spoiny -
kotew spłaszczonych z jednej strony lub wykonanych z płaskownika.
Wełnę mineralną mocuje się kotwami wbijanymi lub wkręcanymi,
wyposażonymi w talerzyk dociskowy. Kapinos, czyli specjalnie
ukształtowany rowek, odprowadza skraplającą się wilgoć do szczeliny
powietrznej, z której następnie odparowuje.
Końcówki kotew w obu warstwach powinny być zagięte na co najmniej 3
cm. Na 1 m2 muru powinno znaleźć się 5 kotew w rozstawie 75x50 cm
(pion x poziom). W narożnikach i wokół otworów budowlanych kotwy
muszą być rozmieszczone co 25 cm.
W ścianach ze szczeliną powietrzną stosuje się kotwy z kapinosem,
który musi się znajdować w szczelinie. W najniższym punkcie ściany
wentylowanej należy umieścić otwory odpływowe, które odprowadzą
nadmiar skroplin na zewnątrz.
Ocieplenie
Podczas wykonywania izolacji należy pamiętać, aby pomiędzy płytami
materiału izolacyjnego nie mogą pozostawać jakiekolwiek przerwy,
bowiem miejsca te mogą stać się mostkami termicznymi. Powierzchnia
materiału izolacyjnego nie może być uszkodzona.
Styropian - płyty należy układać w dwóch warstwach, przy czym w każdej poszczególne elementy muszą być przesunięte względem siebie w pionie i poziomie o 10-15 cm. Złącza płyt z drugiej warstwy nie
mogą się pokrywać ze złączami w pierwszej warstwie. Również te miejsca mogą być mostkami termicznymi. Masę klejącą należy nanosić
na płyty styropianowe tak, by na obwodzie płyty znajdował się
ciągły pas szerokości co najmniej 3 cm, zaś na pozostałej
powierzchni placki kleju o średnicy 8-12 cm. Grubość warstwy kleju
nie powinna przekraczać 1 cm. Po nałożeniu zaprawy, płytę należy
mocno docisnąć do ściany, aż do uzyskania równej płaszczyzny z sąsiednimi płytami. Masę klejąca wyciśniętą poza płytę należy
usunąć. Styropian można mocować także za pomocą kołków, w liczbie
min. 4-5 na 1 m2 ściany; głębokość zakotwienia w ścianie
konstrukcyjnej powinna wynosić min. 6 cm.
Wełna mineralna - na zamocowane w ścianie konstrukcyjnej kotwy
nabija się płyty izolacji, które następnie dociska się talerzykami
dociskowymi. Przypominamy, że styki płyt muszą być szczelne.
Izolację z wełny mineralnej należy układać bardzo starannie.
Materiał nie może się wybrzuszać i musi być równo dociśnięty do
ściany konstrukcyjnej. W przypadku ocieplania ściany trójwarstwowej wełną mineralną
niezbędne jest zachowanie szczeliny wentylacyjnej, warto więc w tym przypadku użyć kotew z tulejkami dystansowymi. Zapewnią one
identyczną wielkość szczeliny w każdym jej miejscu. Kotwy nie mogą
wypadać w pionie w jednej linii. Kolejne rzędy powinny być
przesunięte o ok. 50 cm.
Wykończenie
Wykończenie ściany trójwarstwowej mogą stanowić: cegły klinkierowe,
kamień, siding lub inne materiały ścienne.
Jeśli konstrukcja ściany trójwarstwowej zakłada szczelinę
wentylacyjną, wówczas jej szerokość powinna wynosić 2,5-5 cm, a na
całej wysokości ściany nie mogą znajdować się jakiekolwiek
przegrody.
Przepływ powietrza pod elewacją umożliwiają otwory wentylacyjne
umieszczone u dołu i u góry ściany. Wykonuje się je przez
pozostawienie pustych spoin pionowych w odstępach co ok. 1 m.
Otwory powinny być osłonięte kratkami z tworzywa, co zabezpieczy
ścianę przed przedostawaniem się do jej wnętrza owadów.
Jeżeli warstwa osłonowa jest wysunięta poza obrys cokołu o ponad 2
cm, jej wysokość nie powinna przekraczać 3 m.
Podsumowanie
Ściany trójwarstwowe, mimo swoich wielu zalet i walorów
estetycznych (duża gama materiałów elewacyjnych) nadal pozostają
najdroższym rozwiązaniem na rynku. Oprócz tego czas wykonania ścian
warstwowych jest znacznie wyższy aniżeli jednowarstwowych. Wiele
mówi się o trwałości ścian trójwarstwowych, jednak trwałość do nic
innego, jak poprawne wykonanie ściany, nawet najdroższa i najlepsza
ściana może nie przetrwać zbyt długo, jeżeli nie zostanie poprawnie
wykonana. Dlatego bardzo ważne jest, aby ściany trójwarstwowe
możliwie często kontrolować na etapie murowania. Sprawdzenie
jakości robót, gdy wszystko zostanie zakryte, będzie praktycznie
niemożliwe. Warto też wiedzieć, że na warstwie elewacyjnej nie
można opierać żadnych części konstrukcji budynku, na przykład
elementów nośnych balkonów czy tarasów, co też jest dużym
ograniczeniem w rozwiązaniach architektonicznych.
PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA:
Beton komórkowy odmiany 600, gr. 24 cm na zaprawie
ciepłochronnej + izolacja 12 cm + beton komórkowy odmiany 600, 12
cm + tynk mineralny 1,5 cm - U=0,18 W/m2K.
Beton komórkowy odmiany 600, gr. 24 cm na zaprawie
ciepłochronnej + izolacja 12 cm + szczelina 2,5 cm + cegły
klinkierowe 12 cm - U= 0,20 W/m2K.
Pustaki ceramiczne MAX gr. 29 cm + izolacja 12 cm + cegły
pełne 12 cm + tynk mineralny 1,5 cm - U=0,25 W/m2K.
Cegły kratówki gr. 25 cm + izolacja termiczna 12 mm + cegły
kratówki 12 cm + tynk mineralny 1,5 cm - U=0,26 W/m2K.
Pustaki ceramiczne U 220 gr. 25 cm + izolacja 12 cm + cegły
klinkierowe 12 cm - U=0,28 W/m2K. n Bloczki silikatowe gr. 18 cm +
izolacja 12 cm + cegły silikatowe elewacyjne 12 cm - U= 0,28 W/m2K.
Współczynnik przenikania ciepła izolacji termicznej λ=0,040
W/mK.