Znaczenie wentylacji
Znaczenie wentylacji
Efektywna wentylacja jest dzisiaj jednym z głównych kryteriów branych pod uwagę przy projektowaniu budynków
mieszkalnych i użyteczności publicznej. Stosowane obecnie w budownictwie szczelne drzwi i okna z podwójnymi czy potrójnymi
szybami, bardzo efektywne systemy grzewcze oraz szczelna izolacja
ścian i stropów powoduje, że wentylacja grawitacyjna przestaje
faktycznie funkcjonować. Powstająca w pomieszczeniach wilgoć wraz z innymi wyziewami powoduje powstanie wszelkiego typu niebezpiecznych
dla zdrowia pleśni i grzybów. W tej sytuacji stosowanie właściwej
wentylacji mechanicznej staje się konieczne.
Podstawowe kryteria, jakie należy brać pod uwagę
przy doborze wentylacji, to:
dobranie odpowiedniej wydajności wentylatora
do wymogów krotności wymian powietrza dla danego
pomieszczenia,
dobranie wentylatora wytwarzającego odpowiednie
ciśnienie (Pa), zdolne pokonać opory przepływu przez kanały
wentylacyjne,
odpowiednie usytuowanie wentylatora w pomieszczeniu, aby zapewnić właściwy obieg powietrza,
zaplanowanie sposobu dostarczenia świeżego
powietrza do pomieszczenia poprzez nawietrzaki podokienne czy
kratki drzwiowe,
dobranie systemu kanałów wentylacyjnych o jak
najmniejszych oporach przepływu powietrza (gładkie ścianki
wewnętrzne i odpowiedni profil), aby móc zastosować tańszy
wentylator o mniejszym ciśnieniu.
Gdzie instalować wentylator?
Umieszczenie wentylatora w nieodpowiednim
miejscu może spowodować zdecydowane obniżenie wydajności i jakości
wentylacji. Podajemy kilka wskazówek i zaleceń, które pozwolą
wyeliminować ewentualne skutki wadliwych rozwiązań.
Zasady:
Zainstaluj wentylator zawsze w miejscu najbardziej
oddalonym od punktu, w którym powietrze wchodzi (drzwi, nawietrzak,
okno) i jak najwyżej od podłogi.
Gdy instalujemy wentylator w pomieszczeniu, w którym znajduje się urządzenie z otwartym ogniem, musimy dostarczyć
taką ilość świeżego powietrza, aby starczyło go do spalania
płomienia wentylacji (radzimy skontaktować się z fachowcem w tej
dziedzinie).
Wentylator nie może być podłączony do przewodu
kominowego odprowadzającego spaliny. Starajmy się nie podłączać
wentylatora do pionu wentylacyjnego bez uprzedniej opinii
kominiarza o jego stanie.
Nie należy instalować wentylatora w miejscu, gdzie
temperatura może przekroczyć 50ˇC oraz bezpośrednio nad grillami
lub palnikami.
Instalując wentylator w otworze w ścianie
zewnętrznej powinniśmy stosować wentylator osiowy. Przy podłączaniu
wentylatora do przewodów wentylacyjnych dłuższych niż 1,5 mb należy
stosować wentylator o przepływie mieszanym lub odśrodkowym.
Podłączając wentylator należy upewnić się, czy
wykonaliśmy wszystko zgodnie z instrukcją, szczególnie jeżeli
chodzi o podłączenie elektryczne.
Europejskie przepisy budowlane wymagają, aby
wentylatory zasilane prądem o napięciu 220V umieszczone były w odległości 1,25 m od zasięgu ręki osoby kąpiącej się lub biorącej
prysznic, aby zmniejszyć ryzyko opryskania wodą.
Gdy zachodzi konieczność zamontowania wentylatora w odległości mniejszej niż 1,25 m od zasięgu ręki, należy zastosować
wentylator niskonapięciowy (12V) z transformatorem lub wentylator
kanałowy umieszczony jak najdalej w kanale wentylacyjnym.
Transformator powinien być zamontowany również w odległości nie
mniejszej niż 1,25 m.
Jeżeli kanały wentylacyjne podłączone do
wentylatora prowadzone są pionowo przez nieogrzewaną przestrzeń np.
strych, należy je zainstalować poniżej teoretycznego miejsca
skraplania.
Jeżeli kanały wentylacyjne podłączone do
wentylatora prowadzone są poziomo przez nieogrzewaną przestrzeń
należy je również zainstalować i nadać lekki spadek kanałów w kierunku ujścia układu, aby ewentualnie skropliny spływały na
zewnątrz budynku.
Montując wentylator w otworze ściany zewnętrznej
musimy koniecznie podłączyć wentylator z kratką zewnętrzną za
pomocą kanału wentylacyjnego (najpraktyczniej teleskopowego) lekko
przechylonego na zewnątrz. Jeżeli tego nie zrobimy, to wyrzucane
zimą ciepłe i wilgotne powietrze skropli się i spowoduje powstanie
zabrudzenia wokół wentylatora.
Właściwy dobór wentylatora:
Przy montowaniu wentylatora osiowego w otworze
ściany zewnętrznej postępujemy w sposób podany poniżej:
określamy rodzaj pomieszczenia (np. toaleta
domowa)
obliczamy objętość pomieszczenia (np. 2 m x 3 m x 2,5 m = 15
m³)
z tabeli dobieramy krotność wymian powietrza (np.
5)
obliczamy, ile metrów sześciennych powietrza musi
nasz wentylator
wyrzucić w ciągu 1 h (15 m3 x 5 = 75m³/h )
kanał łączący wentylator z kratką zewnętrzną o długości ok. 0,5 m stawia opór przepływowi powietrza ok. 8 Pa
w narysowany poniżej sposób sprawdzamy, czy
wybrany przez nas wentylator S1 spełnia warunki, tzn. pokonuje opór
8 Pa wyrzucając jednocześnie na zewnątrz minimum 75 m³
powietrza.
Sugerowana krotność wymiany powietrza na 1h
Pomieszczenie
Krotność
łazienka
5-8
ubikacja
4-5
toaleta publiczna
10-15
kuchnia
5-10
pomieszczenie mieszkalne
0,5-2
pomieszczenie biurowe
5-7
sala szkolna
4-5
sla konferencyjna
4-8
korytarz, hall
2-4
kino, teatr
7-9
bar, kawiarnia
9-11
restauracja
6-9
salon fryzjerski
9-11
sklep
5-10
sala sportowa
6-10
garaż
4-8
Wykres wentylatora S1.
W przypadku podłączenia wentylatora do kanałów
wentylacyjnych o długości większej niż 1,5 m należy stosować co
najmniej wentylator o przepływie mieszanym (osiowo odśrodkowym). W takich przypadkach najkorzystniej jest zasięgnąć porady projektanta
wentylacji, aby jednak ułatwić zrozumienie zasad dotyczących
działania wentylacji, proponujemy przeprowadzić taką samą analizę jak w punkcie powyżej, przyjmując stałą prędkość powietrza, a więc
opór szacujemy przez długość kanałów np. 3 mb ok. 20 Pa.: -
określamy rodzaj pomieszczenia np. pokój mieszkalny - obliczamy
objętość pomieszczenia 5 m x 6 m x 2,5 m = 75 m³ - z tabeli
dobieramy krotność wymiany powietrza np. 1 - obliczamy ile metrów
sześciennych powietrza musi nasz wentylator wyrzucić w ciągu 1 h 75
m³ x 1 = 75 m³/h opór stawiany przez kanały przepływającemu
powietrzu ok. 20 Pa analizując charakterystyki wentylatorów
dobieramy wentylator S15D.
Wykres wentylatora S15D
Systemy wentylacyjne
Na etapie projektowania domu jednorodzinnego
należy zwrócić uwagę na właściwy system wentylacyjny. Istniejące na
rynku systemy kanałów z tworzyw sztucznych pozwalają na przycinanie
elementów na dowolną długość piłka do metalu i samodzielny montaż,
metodą "na wcisk" bez użycia spoiw czy klejów. Kanały płaskie (o
przekroju prostokątnym) polecane są tam, gdzie pojawia się problem
małej przestrzeni - dzięki asortymentowi kształtek dają się
wpasować w każde pomieszczenie. Kanały okrągłe, chociaż wymagają
większej przestrzeni montażowej, stawiają mniejsze opory przepływu
powietrza. Systemy o mniejszych przekrojach, np. system kanałów
płaskich MULTIVENT (120 x 60 mm) lub system kanałów
okrągłych EASIPIPE 100 ( śr. 100 mm) polecane są do
zastosowania w mniejszych obiektach, gdzie wymagane są mniejsze
krotności wymiany powietrza. Większe przekroje jak SUPERTUBA
( 204 x 60) czy EASIPIPE 125 i 150 ( śr. 125 i 150 mm)
znajdują zastosowanie w układach , gdzie wymagane są większe
wydajności przepływu powietrza, np. z zestawieniu z wysokowydajnymi
okapami kuchennymi, czy jako główne kanały wentylacyjne w dłuższych i bardziej skomplikowanych ciągach.
